काठमाडौं- माघमा देखिएको तरलता संकटमा अहिले केही सुधार देखिन थालेको छ। नेपाल राष्ट्र बैंकका अनुसार एकैदिन निक्षेप ५ अर्ब रुपैयाँले बढेको छ। फागुन लागेसँगै बैंकिङ प्रणालीको तरलता अभाव देखिएको थियो।
फागुन दोस्रो सातामा आएर बल्ल निक्षेप बढ्न थालेको हो। यता अन्तरबैंक ब्याजदर पनि घटेको छ। अन्तरबैंक ब्याजदर चार प्रतिशतबाट सतप्रतिशत वृद्धि हुँदै साढे आठ प्रतिशत पुगेको थियो। पुनः घटेर ७ प्रतिशतमा आएको छ।
राष्ट्र बैंकका अनुसार अल्पकालीन ब्याजदरमा आएको वृद्धिले वित्तीय प्रणालीमा तरलता अभावको समस्या गहिरिँदै गएको देखिएको थियो। पुनः घट्न थालेसँगै वित्तीय प्रणालीमा केही सहज हुने अनुमान गरिएको छ। राष्ट्र बैंकका अनुसार ५३ खर्ब ८५ अर्ब निक्षेप पुगेको छ।
गत पुस र माघमा अल्पकालीन ब्याजदर घटेको थियो भने बैंकहरूले पनि निक्षेपको ब्याजदर घटाएका थिए। फागुन महिना लागेपछि मात्रै अन्तरबैंक दर ४ प्रतिशतबाट बढेर ८.५ प्रतिशत पुगेको थियो।
फागुन महिना लागेसँगै अन्तरबैंक कारोबारदर करिब दोबरले बढेको थियो भने रिपोको ब्याजदरसमेत करिब १ प्रतिशतको बिन्दुले बढेको थियो।
वित्तीय संस्थाहरूको ४८ खर्ब २१ अर्ब पुगेको छ। जसमा वाणिज्य बैंकहरूको मात्रै ४२ खर्ब ७८ अर्ब रुपैयाँ रहेको छ। निक्षेप-कर्जा (सीडी रेसियो) ले ८६.१७ प्रतिशतमा झरेको छ। केही दिनअगाडि ८.२७ प्रतिशत पुगेको थियो।
फागुनमा तरलताको संकट हरेक वर्ष पर्ने गरेको तर यो वर्ष नपर्ने संकेत देखिएको पूर्वबैंकर पर्शुराम क्षेत्री बताउँछन्। बैंकहरूले फागुनमा पर्ख र हेरको नीति लिएपनि चैतपछि पुनः ब्याजदर घटाउने संकेत देखिएको क्षेत्री बताउँछन्।
पुसमा बढेको निक्षेप माघमा घटेको थियो
नेपाल बैंकर्स संघका अनुसार पुस महिनामा बैंक तथा वित्तीय संस्थामा १ खर्ब रुपैयाँभन्दा धेरै निक्षेप थपिएको थियो। तर बैंक तथा वित्तीय संस्थामा आउने निक्षेप माघ महिनामा घट्यो।
चालु आर्थिक वर्षको पुस महिनामा वाणिज्य बैंकहरूको निक्षेप संकलन ९४ अर्ब रुपैयाँले बढेको थियो। आर्थिक वर्षको सुरुवातदेखि नै खासै धेरै निक्षेप बढ्न नसकेको भए पनि पुसमा ह्वातै बढ्यो। मंसिर मसान्तसम्ममा ४६ खर्ब २३ अर्ब रुपैयाँ रहेको बैंकहरूको निक्षेप संकलन पुस अन्तिमसम्ममा ४७ खर्ब १७ अर्ब रुपैयाँ पुगेको थियो।