खोटाङ- त्रिधार्मिकस्थल हलेसीमा निर्माण गरिएको हवन कुण्ड (देव कार्यमा घ्यू, चरु आदि अग्निमा आहुति दिने ठाउँ) सञ्चालनमा ल्याइएको छ। कोशी प्रदेश सरकारले उपलब्ध गराएको भ्याटसहित एक करोड ४४ लाख ८४ हजार चार सय ९० रूपैयाँ लगानीमा निर्माण गरिएका दुई हवन कुण्ड आजदेखि सञ्चालनमा ल्याइएको हो।
गत बैशाख ४ गते सम्झौता गरेर निर्माण सुरु गरिएको हवन कुण्ड गत असार १६ गतेसम्ममा सम्पन्न गर्नेगरी वासु कन्स्ट्रक्सन एन्ड सप्लायर्स सोलुखुम्बुले ठेक्का लिएको थियो। हिन्दू, बौद्ध र किराँत धर्मावलम्बीको संगमस्थल हलेसीमा हवन कुण्ड निर्माण गरेर सञ्चालनमा आएपछि पूजाआजा गर्ने भक्तजनलाई सहज भएको हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाका नगर प्रमुख विमला राईले बताइन्।
त्रिधार्मिकस्थल हलेसी गुफाको प्रमुख प्रवेशद्धारको बाँयापट्टि निर्माण गरिएको हवन कुण्ड कोशी प्रदेश सरकारका निवर्तमान मुख्यमन्त्री केदार कार्कीले सोमबार औपचारिक उद्घाटन गरे। निवर्तमान मुख्यमन्त्री कार्कीले नवनिर्मित हवन कुण्डको शिलालेख वाचन गरेर, हवन कुण्डको प्रवेशद्वारमा राखिएको रिबन काटेर तथा हवन कुण्डमा पूजा गरेर औपचारिकरुपमा उद्घाटन गरेका हुन्।
औपचारिक उद्घाटनपछि आयोजित कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै निवर्तमान मुख्यमन्त्री कार्कीले त्रिधार्मिकस्थल हलेसी तीन धर्मको धार्मिक राजधानी भएको दाबी गरे। 'हिन्दू, बौद्ध र किरात धर्मावलम्बीको संगमस्थल भएको ठाउँ संसारमा कहीँ पनि छैन, हलेसी तीन धर्मको संगमलस्थल भएकाले धार्मिक राजधानी हो', उनले भने, 'त्रिधार्मिकस्थल हलेसीसहित पूर्वका तीन धार्मिकस्थलको प्रवर्द्धन गर्न आफू नेतृत्वको प्रदेश सरकारले योजना बनाएको छ, प्रदेश सरकारले बनाएको योजनामा हलेसी-बराहक्षेत्र र पाथीभरालाई जोडेर पर्यटन पवद्र्धन गर्ने उद्देश्य राखिएको छ, यसै योजनाअन्तर्गत त्रिधार्मिकस्थल हलेसीमा कोशी प्रदेश सरकारको सहयोगमा हवन कुण्ड निर्माण गरिएको हो, यसले विश्वको ध्यान केन्द्रित गर्दछ।'
गत असार २० गते नै निर्माण सम्पन्न भएको हवन कुण्ड बैशाख २२ गते निवर्तमान मुख्यमन्त्री कार्की आफैले शिलान्यास गरेका थिए। भुइँ ढलान तथा फलामे ट्रस प्रयोग गरेर निर्माण गरिएको हवन कुण्ड तोकिएको समयभन्दा चार दिनपछि ठेकेदार कम्पनीले नगरपालिकालाई हस्तान्तरण गरेको हो।
धार्मिकरुपले मात्र नभइ प्राकृतिकरुपले समेत विश्वप्रसिद्ध त्रिधार्मिकस्थल हलेसीको चौतर्फी विकासका लागि गुरुयोजना निर्माणको काम भइरहेको छ। विशाल चट्टान खोपिएर बनेको प्राकृतिक गुफा रहेको त्रिधार्मिकस्थल हलेसीको चौतर्फी विकासमा संघ, प्रदेश र स्थानीय तहका सरकारसँगै मन्दिर व्यवस्थापन समितिसमेत लागिपरेको छ।
हलेसी आउने दर्शनार्थी तथा भक्तजनलाई लक्षित गर्दै मन्दिरभन्दा केहीमाथि दाँयापट्टि नेपाल आयल निगम र हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाको लगानीमा सुविधायुक्त अतिथिगृह (धर्मशाखा)समेत निर्माण गरिएको छ। आर्थिक वर्ष २०७६/७७ बाट निर्माण सुरु गरिएको अतिथिगृह सुरुमा सबै लगानी आयल निगमको हुने भनिएको थियो।
आयल निगमबाट दुई करोड रूपैयाँमात्र भुक्तानी भएपछि नगरपालिकाले आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा दुई करोड ९६ लाख रूपैयाँ बजेट विनियोजन गरेर अतिथिगृहको भौतिक संरचना निर्माण सम्पन्न गरिएको नगर प्रवक्ता एवं वडा नं ७ महादेवस्थानका वडाध्यक्ष कमल गिरीले जानकारी दिए। करिब पाँच करोड रूपैयाँ लगानीमा सम्पन्न हुने अतिथिगृहको काम अन्तिम चरणमा पुगेको जनाइएको छ।
यसैबीच, विश्वप्रसिद्ध त्रिधार्मिकस्थल हलेसीमा ‘बोलबम’ मेला सुरु भएको आज तेस्रो हप्ता अर्थात् तेस्रो (सोमबार) पनि उत्तिकै मात्रामा गेरुवस्त्रधारी दर्शनार्थी तथा भक्तजनको घुइँचो लागेको छ। हलेसी मन्दिर ओहोरदोहोर गर्ने बाटोमा सामूहिकरुपमा ‘बोलबम’ शब्द उच्चारण गर्दै पूजाआजा गर्ने भक्तजन तथा दर्शनार्थीको सङ्ख्या पनि उत्तिकै मात्रामा देखिएका छन्।
साउनको पहिलो सोमबारदेखि सुरु भएको बोलबम मेलाको अवसरमा पैदल तथा यातायातका सवारी साधनमार्फत दर्शनार्थी तथा भक्तजनहरु हलेसी आउने गरेका छन्। हलेसीमा लागेको बोलबम मेलामा नेपालका सिराहा, सप्तरी, धनुषा, जनकपुरधाम, झापा, विराटनगर, इलाम, भारतको सिक्किम, दार्जिलिङ, गान्तोक तथा भूटान, चीनको तिब्बतलगायत ठाउँबाट दर्शनार्थी एवं भक्तजन आएका छन्।
हलेसीमा देश तथा विदेशबाट आएका हिन्दू धर्मावलम्बीहरुले नुहाएर व्रत बस्नाका साथै महादेव, पार्वती र गणेशलाई जल चढाएर पूजापाठ गर्ने प्रचलन रहेको हलेसी विकास समितिका अध्यक्ष गजुरमान राईले बताए। मनोकांक्षा पूरा हुने जनविश्वासका साथ हलेसीमा साउनको प्रत्येक सोमबार विभिन्न नदीबाट ल्याइएको जल चढाएर पूजाअर्चना गर्ने प्रचलन रहिआएको छ।
बोलबमको अवसरमा हलेसी आउने विवाहित महिलाले आफ्नो श्रीमानको दीर्घायु र परिवारको सुखसमृद्धिको कामना गर्दै तथा अविवाहित महिलाले असल श्रीमान् पाउने कामना गर्दै पूजाअर्चना गर्ने प्रचलन छ। पवित्र जल तथा बेलपत्रले शिवको पूजाआराधना गरे मनोकांक्षा पूरा हुने र सुख तथा शान्ति मिल्ने विश्वास छ।
बोलबमको अवसरमा हलेसी आएका दर्शनार्थीका कारण अहिले हलेसीका साना तथा ठूला होटलहरु भरिभराउ भएका छन्। साउन लागेयता हलेसी र जिल्लाको दक्षिणी क्षेत्रमा पर्ने बाराहापोखरीमा हरियो कपडा, चुरा र मेहेन्दीमा सजिएका महिला तथा रातो गेरु रंगको पहिरनमा सजिएका पुरुषको समेत घुइँचो लागेको छ। रासस