दमौली-  तनहुँको म्याग्दे गाउँपालिकामा फोहरमैला व्यवस्थापन केन्द्र सञ्चालनमा आएको छ। म्याग्देका अध्यक्ष श्रीप्रसाद श्रेष्ठ र उपाध्यक्ष बालकृष्ण घिमिरेले संयुक्त रुपमा उक्त केन्द्र शुभारम्भ गरेका थिए।

स्थानीय तहहरुलाई फोहरमैला व्यवस्थापनमा सकस हुँदै आएकाले फोहरमैला व्यवस्थापन केन्द्र निर्माणपछि केही सहज हुने गाउँपालिकाले जनाएको छ।

अध्यक्ष श्रेष्ठले भने, 'अधिकांश स्थानीय तह त्यसमाथि पनि सहरीकरणको गतिमा बढेको पालिकालाई फोहरमैला व्यवस्थापनमा चुनौती हुँदै आएको थियो। डम्पिङ साइड सञ्चालनमा आएपछि फोहरमैला व्यवस्थापन धेरै हदसम्म सहज हुन्छ।'

गाउँपालिकाको बजार क्षेत्रमा संकलन हुने कुहिने र नकुहिने दुवै प्रकारका फोहरहरु उक्त संकलन तथा व्यवस्थापन केन्द्रमा जम्मा गरिने जनाइएको छ।

उपाध्यक्ष घिमिरले फोहर संकलन केन्द्रबाट कुहिने र नकुहिने फोहर छुट्याइने र कुहिने फोहरबाट मल उत्पादन गरिने र नकुहिने फोहरबाट अन्य उत्पादन गरी मोहर बनाइने बताए। २२ रोपनी आठ आना जग्गा खरिद गरी फोहरमैला व्यवस्थापन केन्द्र निर्माण गरिएको हो। गाउँपलिकाले विसं २०७८ चैत ९ गते स्थानीयवासीसँग ३३ लाखमा जग्गा खरिद गरेको थियो। 

जग्गा खरिदलगायत गरी फोहरमैला व्यवस्थापन केन्द्र निर्माणमा रु दुई करोड १५ लाख खर्च भएको गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत नारायणप्रसाद अधिकारीले जानकारी दिए।

फोहरमैला व्यवस्थापन केन्द्रका लागि २१ करोडको गुरुयोजना तयार भएको छ। गुरुयोजनाअनुसार केन्द्रसम्म पुग्ने सडक कालोपत्र गर्न बाँकी छ। अधिकारीका अनुसार करिब पाँच हजार घरधुरीबाट फोहरमैला संकलन गरिनेछ। फोहर संकलनका लागि टिपरसमेत खरिद भइसकेको छ।

फोहरमैला व्यवस्थापनका लागि सर्वसाधारणसँग न्यूनतम एक सय शुल्क लिइने अधिकारीले बताए। केन्द्रमा तीनजनालाई रोजगारी दिइएको छ। 

साप्ताहिक रुपमा सबै वडामा पुगेर फोहरमैला संकलन गरिने जनाइएको छ। छिमेकी पालिका व्यास र शुक्लागण्डकी नगरपालिकासँग समेत रोयल्टी लिएर त्यस ठाउँको फोहर यहाँ व्यवस्थापन गर्न सकिने विषयमा छलफल भएको अधिकारीले बताए।

गाउँपालिकाको आन्तरिक स्रोतबाट उक्त डम्पिङ साइड निर्माण गरिएको हो। उक्त केन्द्र निर्माणको थालनी विसं २०८० बैशाख ३ गतेदेखि भएको थियो। शुक्लागण्डकी नगरपालिका-४ स्थित लाहुरे काइला बिल्डर्ससँग सम्झौता भई डम्पिङ साइट निर्माण गरिएको हो। 

गाउँपालिकाले हालै आयोजित गाउँसभाबाट वातावरण संरक्षण तथा फोहरमैला व्यवस्थापन ऐन, २०८० पारित गरिसकेको छ। जिल्लाका दश स्थानीय तहमध्ये शुक्लागण्डकी नगरपालिकाले मात्रै यस अगाडि फोहरमैला व्यवस्थापन केन्द्र निर्माण गरेको थियो। तर उक्त केन्द्र पनि सञ्चालनमा आउन सकेको छैन। तनहुँको स्थानीय तहमा फोहरमैला व्यवस्थापनका लागि डम्पिङ साइट बनेको छ।

जिल्लाका सबैजसो स्थानीय तहलाई फोहरमैला व्यवस्थापनमा समस्या हुँदै आएको छ। अधिकांश स्थानीय तहले संकलित फोहरमैला नदी किनारमा फाल्दै आएका छन्। रासस