काठमाडौं- नेपाली बजारमा प्याजको मूल्य फेरि बढेको छ। कालिमाटी तरकारीको होलसेल मूल्य नै प्रतिकिलो १ सय २० रूपैयाँ पुगेको छ। खुद्रा बजारमा भने प्याजको मूल्य प्रतिकिलो १ सय ४० रूपैयाँदेखि १ सय ५० रूपैयाँ पुगेको छ।
अहिले नेपाली बजारमा बिक्री भइरहेको ९० प्रतिशतभन्दा बढी प्याज भारतबाट नै आयात हुन्छ। भारत सरकारले प्याजको निर्यातमा थप अंकुश लगाएको छ। आन्तरिक बजारमा प्याजको मूल्यमा उछाल आएपछि भारत सरकारले निर्यात निरुत्साहित गर्नका लागि न्यूनतम निर्यात मूल्य निर्धारण गरेको छ। जसको प्रत्यक्ष असर नेपाली बजारमा परेको हो।
भारतीय व्यापार निर्देशनालयले सूचना जारी गर्दै निर्यात हुने प्याजको न्यूनतम मूल्य निर्धारण गरेको हो। सूचनाअनुसार निर्यात हुने प्याजको मूल्य प्रतिटन ८ सय अमेरिकी डलर रहेको छ। यो आजदेखि नै लागु हुनेछ। यो मूल्य सन् २०२३ को डिसेम्बरसम्म लागु हुने सूचनामा उल्लेख गरिएको छ।
न्यूनतम निर्यात मूल्य निर्धारण भएपछि निर्यात हुने प्याज थप महँगो हुनेछ। निर्यातका लागि महँगो हुँदा आन्तरिक बजारमा आपूर्ति बढ्ने र मूल्य सन्तुलन हुने विश्वासमा भारत सरकारले मूल्य निर्धारण गरेको हो। यसअघि निर्यात हुँदा आयातकर्ता र निर्यातकर्ताको सहमतिमा मूल्य निर्धारण हुँदै आएको थियो।
न्यूनतम मूल्य निर्धारणपछि नेपाली बजारमा पनि प्याजको मूल्य थप आकासिने भएको छ। यो मूल्य निर्धारणपछि भारतबाटै प्रतिकिलो १०५ रूपैयाँभन्दा बढीमा आउनेछ। त्यसमा लाग्ने मूल्य अभिवृद्धि कर तथा अन्य व्यापारिक लागतले मूल्य आकासिने भएको छ।