काठमाडौं- नेपालमा हालसम्म १ अर्ब २७ करोड टन चुनढुंगासो खनिज अुनसन्धान तथा अन्वेषण भएको छ।
आर्थिक सर्वेक्षणको तथ्यांक अनुसार देशमा हालसम्म २५ जिल्लामा करिब ७० करोड टन प्रमाणित, २० करोड टन अर्धप्रमाणित तथा ३७ करोड टन सम्भाव्य गरी करिब १ अर्ब २७ करोड टन चुनढुङ्गा अन्वेषण भएको हो।
हाल १ करोड ७० लाख टन प्रति वर्ष क्षमताको २६ एकीकृत उद्योग (सिमेन्ट, क्लिङ्कर सहितका) सञ्चालनमा छन् भने २ सिमेन्ट उद्योग र ३८ ग्राइन्डिङ युनिट निर्माणाधीन रहेका छन्। हाल यी उद्योग ७० प्रतिशत क्षमतामा सञ्चालन भएका छन्। यस्ता उद्योगबाट वार्षिक १ करोड टन सिमेन्ट स्वदेशमै उत्पादन हुने अनुमान छ।
सिमेन्टमा नेपाल आत्मनिर्भर भएर निर्यात पनि सुरू भइसकेको छ।
चुनढुंगा बाहेकका अन्य खनिजको अध्ययन अनुसन्धान भने सुस्त रहेको छ। सरकारको तथ्यांक अनुसार ५० प्रकारका खनिजको प्रवर्द्धन भएको छ। ९ खनिजहरू (तामा खनिज ३ वटा (धादिङ्ग र गोर्खा), फोस्फोराईट २ वटा (बैतडी), चुनढुङ्गा २ वटा (सुर्खेत र सल्यान), डोलोमाईट १ वटा (खोटाङ्ग), म्याग्नेसाईट १ वटा (उदयपुर) को अन्वेषण अघि बढेको सर्वेक्षणमा उल्लेख. गरिएको छ।