गण्डकी- नेपाल सहरी शासकीय पूर्वाधार आयोजनाअन्तर्गत कास्कीको पोखरा महानगरपालिकामा तीन वटा सडक निर्माणाधीन अवस्थामा छन्। विश्व बैंकको आर्थिक सहयोगमा तालचोक-बेगनास सडक, शिशुवा-सिसाघाट सडक र दोबिल्ला-बाघमारा-लामेआहाल-पुँडीटार सडक स्तरोन्नतिको काम भइरहेको हो।

पोखरा महानगरपालिका र सहरी विकास तथा भवन निर्माण विभागबीच सन् २०२१ मार्चमा परियोजना सम्झौता भई सडक निर्माण अगाडि बढेको महानगरपालिकाको सडक शाखाका इन्जिनियर नवीन गौतमले जानकारी दिए। परियोजनाको सम्झौता पाँच वर्ष रहेकामा हाल एक वर्ष थप भएको छ।

तीन सडकमध्ये शिशुवा-सिसाघाट सडकको भौतिक प्रगति ६५ पुगेको छ भने अन्य दुई सडकको प्रगति न्यून देखिएको छ। पोखरा-२७ तालचोकदेखि ३१ बेगनास जोड्ने चार लेन सडकको भौतिक प्रगति ५५ प्रतिशत र दोबिल्ला-बाघमारा-लामेआहाल-पुँडीटार सडकको ४० प्रतिशत पुगेको इन्जिनियर गौतमले बताउँछन्।

२०७९ चैतदेखि निर्माण थालिएको तालचोक-बेगनास सडक कम्पनीको ढिलासुस्तीका कारण समयमै निर्माण हुन नसकेको उनको भनाइ छ। ‘निर्माण कम्पनीले प्रतिबद्धताअनुसार कामलाई गति दिन सकेका छैन, समयमा काम सक्न ताकेता गरिरहेका छौँ’ उनले भने। जग्गा विवादका कारण पनि उक्त सडक निर्माणमा ढिलाइ भएको महानगरपालिकाले जनाएको छ।

कूल ३.२८ किमिको तालचोक-बेगनास सडकलाई चार लेनमा स्तरोन्नति गर्न ‘स्वच्छन्द-सपना-वर्ल्डवाइड जेबी’ले निर्माण जिम्मा पाएको थियो। ठेक्का सम्झौता भएको एक वर्षपछि बल्ल निर्माण सुरु भएको थियो। एक अर्ब ४९ करोड रुपैयाँँ लागत योजना रहेपनि निर्माण कम्पनीसँग भ्याटसहित ७५ करोड ४८ लाखमा सम्झौता भएको इन्जिनियर गौतमले जानकारी दिए।

फुट ट्रयाक, साइकल लेन, सडक बत्ती र पार्किङसहितको नुमना सडक बन्नेछ। सडक छेउछाउमा बगैँचा, यात्रु प्रतिक्षालयसहित आकर्षक पूर्वाधार बनाइने महानगरपालिकाले जनाएको छ। सडकमा तीन वटा पुल पनि बन्नेछन्। अहिले सडक विस्तार, कल्भर्ट, नाला र पर्खाल निर्माणको काम भइरहेको छ। पृथ्वी राजमार्गसँग जोडिएको उक्त सडक बेगनास, रुपा गाउँपालिका हुँदै लमजुङ जोडिन्छ।

महानगरकै गौरवको आयोजनाका रुपमा तालचोक-बेगनास सडक स्तरोन्नति कार्यलाई अगाडि बढाइएको हो। पोखरा-२७ का वडाध्यक्ष पूर्णकुमार गुरुङले चार लेनको सडक बनेमा सात तालको बाटिका भनेर चिनिने सिंगाे लेखनाथ क्षेत्रको विकासले कोल्टे फर्ने बताए। तालचोक-बेगनास सडक पृथ्वी राजमार्गसँग जोडिएकाले आर्थिक र पर्यटन गतिविधि थप बढ्ने छ।

पृथ्वी राजमार्गअन्तर्गत पोखरा-मुग्लिन सडक पनि अहिले चार लेनमा स्तरोन्नति भइरहेको छ। पोखरादेखि शिशुवादेखि लमजुङको सिसाघाट जोड्ने सडकअन्तर्गत खुदी खोला पुलसम्मको खण्ड अहिले निर्माणाधीन छ। कूल ४.१४ किमि दुरीको उक्त सडकमा पनि साइकल ट्रेक, फुटपाथ र सडकबत्ती रहने इन्जिनियर गौतमले बताउँछन्।

त्यस खण्डमा चार वटा कर्ल्भट निर्माणाधीन छन्। आशीष निर्माण सेवाले ३४ करोड ११ लाख रुपैयाँमा उक्त सडक निर्माणको जिम्मा पाएको थियो। सन् २०२४ अप्रिल १४ बाट निर्माण सुरु भएको सडको भौतिक प्रगति ६५ प्रतिशत छ। गण्डकी प्रदेश राजधानी पोखरा भित्रने वैकल्पिक सडकका रुपमा हेरिएको दोबिल्ला-बाघमारा-लामेआहाल-पुँडीटार सडकको भौतिक प्रगति जम्मा ४० प्रतिशत छ।

कूल १२.४४ किमि दुरीको उक्त सडकको काम गत वर्ष असारदेखि सुरु गरिएको थियो। आशीष निर्माण सेवाले ७७ करोड ६८ लाख रुपैयाँमा ठेक्का पाएको थियो। सम्झौता अवधिमा काम नसकिएपछि एक वर्षलाई ठेक्का म्याद थप भएको महानगरपालिकाले जनाएको छ। यो सडकमा पनि दायाँबायाँ साइकल ट्रेक, फुटपाथ, सडकबत्ती रहने छन्।

पोखरा-३३ का वडाध्यक्ष रामचन्द्र अधिकारीले सडकको दायाँबायाँ तीन मिटरमा फलफूलका बिरुवा रोप्न सुरु गरिएको बताए। ‘तनहुँको कोत्रे हुँदै बाघमारा भएर पोखरा भित्रने वैकल्पिकमार्गका रुपमा यो सडकलाई विकास गर्नु जरुरी छ’ उनले भने, ‘सडक स्तरोन्नति भएपछि यातायातको सहज सुविधासँगै स्थानीय उत्पादनको बजारीकरणमा पनि ठूलो टेवा पुग्नेछ।’

साविक भरतपोखरी गाउँ विकास समिति रहेको त्यस क्षेत्र पोखरा महानगरपालिकामा गाभिएपनि अपेक्षित रुपमा विकास हुन नसकेको वडाध्यक्ष अधिकारीले बताउँछन्। महानगरभित्रका ग्रामीण र विकासमा पछाडि पारिएका वडालाई बजेट तथा कार्यक्रममा प्राथमिकता दिन महानगरको नेतृत्वससँग पहल भइरहेको उनको भनाइ छ। रासस