काठमाडौं- नेपाल पर्यटन बोर्डले सन् २०२४ मा घुम्नै पर्ने सूची सार्वजनिक गरेको छ। देशको पर्यटन प्रर्वद्धन गर्ने निकाय बोर्डले यस वर्ष सात प्रदेशबाट एक-एक गरी सातवटा घुम्नैपर्ने ठाउँ सिफारिस गरेको हो।
पर्यटन बोर्डले मुन्धुम ट्रेक, जानकी मन्दिर, अन्नपूर्ण आधार शिविर, कुरी गाउँ, बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्ज, खप्तड र लिमी उपत्यकालाई घुम्नैपर्ने ठाउँमा समावेश गरेको छ।
धार्मिक र ऐतिहासिक पर्यटकीय क्षेत्रसँगै ट्रेकिङका लागि राम्रो मानिएका प्राकृतिक सम्पदाले भरिपूर्ण क्षेत्रलाई पनि समेटिएको छ।
नेपालमा पछिल्लो समय आन्तरिक पर्यटकहरू घुम्न निस्कने चलन बढिरहेको छ। देशभित्रका धेरै पर्यटकीय गन्तव्यमा आन्तरिक पर्यटकहरू नै मुख्य आधार बनिरहेका छन्। पर्यटकहरू देशभित्र घुम्न जाने ठाउँको खोजीमा पनि रहेका हुन्छन्।
मुन्धुम ट्रेक
नेपालको पूर्वी भागमा पर्ने कोशी प्रान्तको मुन्धुम ट्रेक एउटा नयाँ सांस्कृतिक पदयात्रा हो। यो खोटाङ र भोजपुर जिल्लाका धेरै आदिवासी जनजाति रहेका गाउँहरू र परिदृश्यहरू हुँदै जान्छ।
यो पदमार्ग सिल्चुङ चुचुरोको दृश्यावलोकनमा ४ हजार २ सय मिटरको उचाइमा पुगेर किराँती जनताको बस्ती हुँदै बाटो लाग्छ।
दिक्तेल बजारबाट सुरु भएर चखेवा, रावा धाप, साल्पा भञ्ज्याङ, सिलचुङ, हांसपोखरी जस्ता सुन्दर बस्तीहरू हुँदै भोजपुर यो रुट पुग्छ। दिक्तेलमा केही होटलहरू छन् तर पदयात्रीहरूलाई पाल बोक्न पनि सल्लाह दिइन्छ।
यो पदमार्गले सगरमाथा, ल्होत्से, मकालु, चो ओयु र कञ्चनजङ्घा हिमाललगायत आठ हजारभन्दा बढीको मनोरम दृश्यहरू प्रदान गर्दछ। वसन्त सिजन, मार्चदेखि मे सम्म, ट्रेकको लागि अत्यधिक सिफारिस गरिन्छ।
जानकी मन्दिर
मधेश प्रान्तको जनकपुरमा रहेको जानकी मन्दिरमा निर्माण भएको हो र यो मुगल र स्थानीय वास्तुकलाको मिश्रण हो। यो मन्दिर तीन तले भवन हो र यसमा ६० कोठा छन्, जसले यसलाई नेपालको सबैभन्दा ठूलो मन्दिर बनाएको छ। जानकी मन्दिरमा दर्शन गर्न हजारौंको संख्यामा तीर्थयात्रीहरू भेला हुन्छन्। जानकी राजा जनककी छोरी सीताको अर्को नाम हो।
मन्दिरमा सीताको मूर्ति छ जुन रामको राज्य अयोध्या नजिकै भेटिएको थियो। भगवान राम र सीताको विवाह जनकपुरमा हरेक वर्ष डिसेम्बर महिनामा पर्ने विवाह पञ्चमीका दिन मनाइन्छ। जानकी मन्दिरको दक्षिणपश्चिम कुनामा राम र सीताको विवाह भएको ठाउँमा निर्माण गरिएको विवाह मण्डप छ।
वरपरको अर्को प्रसिद्ध मन्दिर राम मन्दिर हो, जुन प्यागोडा शैलीमा बनेको छ र त्यसैले जनकपुरका अन्य मन्दिरहरू भन्दा फरक छ जुन सामान्यतया मुगल वास्तुकलासँग मिल्दोजुल्दो छ।
यसमा महिलाको मूर्ति राखिएको छ, जसलाई योगमाया भनिन्छ, जसलाई नेपालमा महिला स्वरूपहरूको सबैभन्दा सुन्दर छविहरू मध्ये एकको रूपमा प्रतिष्ठा छ। अन्य धार्मिक स्थलहरूमा लक्ष्मण मन्दिर, संकट मोचन मन्दिर र हनुमान मन्दिर पर्छन्।
अन्नपूर्ण आधार शिविर
गण्डकी प्रान्तमा रहेको अन्नपूर्ण आधार शिविर पदयात्राले तपाईंलाई समुन्द्र सतहबाट ४,१३० मिटर उचाइमा रहेको अन्नपूर्ण दक्षिणको फेदमा लैजाने रमणीय यात्राको लागि बनाउँछ।
पाँच दिने पदयात्रा ढिलो हिँड्नेहरूका लागि सात दिन समृद्ध सांस्कृतिक विविधता, विशिष्ट नेपाली गाउँहरू र अन्नपूर्णको फेदमा बसोबास गर्ने वनस्पति र जीवजन्तुहरू प्रदान गर्दछ। पोखरादेखि अन्नपूर्ण आधार शिविरको दूरी करिब ८१ किलोमिटर छ। यो नेपालको सबैभन्दा छोटो र सबैभन्दा बजेट(अनुकूल ट्रेकहरू मध्ये एक हो।
नेपालीहरूको लागि, बस्नको लागि प्रति दिन ५ देखि १० डलर खर्च हुन्छ। विदेशीहरूको लागि, ट्रेकको समग्र लागत प्रति व्यक्ति औसतमा ८०० सय देखि १५०० डलर सम्म हुन्छ। अन्नपूर्ण आधार शिविर पदयात्रा वर्षभरि कुनै पनि समयमा गर्न सकिन्छ किनभने प्रत्येक मौसम फरक पदयात्रा अनुभव प्रदान गर्दछ।
ट्रेकको लागि उपयुक्त समय तपाइँको मौसम प्राथमिकता र तपाइँ यसबाट के आशा गर्नुहुन्छ मा निर्भर गर्दछ। यद्यपि, शरद सेप्टेम्बर देखि अक्टोबर र वसन्त मार्च देखि मे लाई ट्रेकका लागि दुई उत्कृष्ट मौसमहरू मानिन्छ, किनभने त्यस समयका दिनहरू न्यानो र सफा आकाशका साथ उज्यालो हुन्छन्।
कुरी गाउँ
बागमती प्रदेशको दोलखा जिल्लाको कालिञ्चोकमा समुन्द्र सतहबाट ३ हजार ८४२ मिटरको उचाइमा रहेको काठमाडौंबाट करिब १५० किलोमिटरको दूरीमा लोकप्रिय पर्यटकीय गन्तव्य कुरी गाउँ।
हिउँदमा हिउँको आनन्द लिनका लागि मानिसहरु मनमोहक परिदृश्य र हिमालय शृङ्खलाको मनोरम दृश्यको आनन्द लिन यस ठाउँको भ्रमण गर्छन्।
कालिञ्चोकमा मुख्यतया डिसेम्बरको अन्त्यमा हिउँ पर्छ र फेब्रुअरीको अन्त्य वा मार्चको मध्यसम्म हिमपात जारी रहन्छ। हिउँ परेपछि जिप, बस र कारलाई कुरी गाउँको टुप्पोसम्म पुग्न मुस्किल हुन्छ।
सवारी साधनको पाङ्ग्रा वरिपरि चेनहरू बेरिन्छन् र आगन्तुकहरू बोक्नका लागि उच्च अनुभवी चालकहरू भएका विशेष परिमार्जित जीपहरू प्रयोग गरिन्छ। यस क्षेत्रमा धेरै होटल र रेस्टुरेन्टहरू छन्। कुरीसम्मको सडक पनि वर्षौंदेखि सुधार भएको छ।
बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्ज
लुम्बिनी प्रान्तको दक्षिणी तराई क्षेत्रमा अवस्थित बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्ज, पृथ्वीको सबैभन्दा मायालु र राजसी जनावरहरू मध्ये एक हो। ९६८ वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको पार्कलाई देशकै सबैभन्दा महत्वपूर्ण संरक्षित क्षेत्र मानिन्छ।
बाघको झलक हेर्न चाहनेहरूका लागि यो मुख्य गन्तव्य हो। थोरै भाग्य र धैर्यताले बंगाल टाइगर हेर्नको लागि राम्रो मौका दिनेछ।
जङ्गल सफारीले एसियाली हात्ती र ठूला एकसिङ्गे गैंडालाई हेर्ने अवसर पनि दिन्छ। दुर्लभ गंगा नदी डल्फिनहरू कहिलेकाहीं कर्णाली नदीको पूर्वी च्यानल गेरुवा नदीमा र्याफ्टिङ यात्राहरूमा भेटिन्छन्।
साथै आगन्तुकहरूले होमस्टेको आनन्द लिन र स्थानीय थारु संस्कृतिको अन्वेषण गर्न सक्छन्। पार्क भ्रमण गर्ने सही समय मध्य सेप्टेम्बर देखि मध्य डिसेम्बर र मध्य फेब्रुअरी देखि मे सम्म हो।
खप्तड
सुदूरपश्चिम प्रदेशको खप्तड राष्ट्रिय निकुञ्ज सुदूरपश्चिम क्षेत्रमा पर्ने संरक्षित क्षेत्र हो। यो बझाङ, बाजुरा, अछाम र डोटीका चार जिल्लामा फैलिएको छ र १,४०० देखि ३,३०० मिटरसम्मको उचाइमा छ। पार्क वर्ष भर भ्रमण गर्न सकिन्छ।
ट्रेकर्सलाई आफ्नो पाल, खाना र अन्य सामान ल्याउन सल्लाह दिइन्छ। नेपाल पर्यटन बोर्डले पछिल्लो समय खप्तड घुम्न जाने नेपाली पर्यटकलाई सामाजिक सञ्जालको प्रभाव बढ्दै गएको जनाएको छ।
टाढाको खप्तड राष्ट्रिय निकुञ्ज अझै धेरै यात्रुहरूको लागि अफबिट भएकोले, क्षेत्र पुरानो र ताजा रहन्छ। वसन्त ऋतु (मार्च मे) र शरद ऋतु अक्टोबर नोभेम्बर पार्क भ्रमण गर्नको लागि उपयुक्त समय हो। तापमान १० डिग्री सेल्सियस देखि २० डिग्री सेल्सियस सम्म हुन्छ र सुखद ट्रेकिङ मौसम प्रदान गर्दछ।
मनसुन जुनमा सुरु हुन्छ र सेप्टेम्बरसम्म रहन्छ र यस समयमा, सडकहरू प्रायः हिलो र चिप्लो हुन्छन्। डिसेम्बरदेखि फेब्रुअरीसम्म, जाडोले पार्कमा हिउँ र चिसो हावा ल्याउँछ।
लिमी उपत्यका
कर्णाली प्रदेशको हुम्ला जिल्लाको लिमी उपत्यका मनोरम प्राकृतिक परिदृश्य खोज्नेहरूका लागि उपयुक्त गन्तव्य हो। ११ औँ शताब्दीको हलजी गुम्बा लिमी उपत्यकाको मुख्य आकर्षण हो, जहाँ तिब्बती संस्कृति छ।
लिमी उपत्यकामा मूर्तिकला र पौराणिक वास्तुकला पनि छ। समुन्द्री सतहबाट ५,१५० मिटर उचाइमा रहेको ग्युओ खर्कसम्मको पदयात्रा लिमी भ्याली ट्रेकको मुख्य विशेषता हो।
पदयात्राले साइपाल (७,०३१) मिटर, व्यास ऋषि, अपि, कान्जिरोवा र कान्ति हिमालको मनोरम दृश्यहरू पनि प्रदान गर्दछ। लिमी उपत्यकाबाट पवित्र कैलाश पर्वत र गोर्लामडाँडालगायत तिब्बतका हिमाली चुचुराहरू पनि हेर्न सकिन्छ। एक्मेबाट लिनको लागि एक सुन्दर दृश्य तिब्बतको मानसरोवर ताल हो, जुन कैलाश पर्वतको फेदमा अवस्थित छ।